Küçük Anadolu bulmacaları
İki tane Derevenk var. Daha meşhur olanı Kayseri kentinin Doğu kenarında, Germir ile Tavlusun arasındaki güzel vadi. Dört bir ucu Rum ve Ermeni kiliseleriyle bezenmiş bir yer. Vadi içindeki Surp Sarkis...
View ArticleMemleket bağrında yara izleri
Arapça ve Süryanice konuşan Süryani yerleşimleriCoğrafyadaki yara izleri bazen tahmin edemeyeceğiniz kadar eskilere gider. Mesela şu haritayı alalım. Kırmızı hat bir dil sınırıdır. Hattın solunda...
View Articleİspanyollar daha mı kötü?
Meksika’nın fethine dair en önemli birincil kaynak Bernal Diaz del Castillo, Yeni İspanya’nın Fethinin Hakiki Tarihi (y. 1560). Sürükleyici bir macera öyküsüdür. İki yüz şaşkın çapulcunun görkemli...
View ArticleTürkün şanıdır fetih
Türk siyasi düşüncesinin temel kavramı FETİH’tir. Fethedilmiş olan her yer, başkaca bir kritere başvurmaksızın “bizim”dir. Dolayısıyla dünyada herhangi bir yer “bizim” (yani Devletimizin) olabilir....
View ArticleFederasyon olmadı özerklik verelim
Türkiye'de federasyon olmaz, onu unutun. Bildiğim federasyonların hepsinde alt birimler, egemen ya da egemenimsi devlet geçmişine sahip olan yerlerdir. Kadim zamandan kalma sınırları vardır. Töreleri,...
View ArticleMustafa Kemal'e neden karşısın söyle
“Mustafa Kemal'in yerinde olsaydınız, o tarihlerde siz nasıl bir politika izlerdiniz?” diye sordu bir arkadaş, kibarca, onyüzmilyonuncu kez. Otuz beş seneden beri bu soruyu cevaplamaktan dilimde biten...
View ArticleAnadolu’da gezintiler: Teke Yarımadası
ElmalıAntalya Elmalı’nın adı Bizans’ın Alimela’sından gelir demiş birisi, internette bin kişi o bilgiyi tekrarlamış. MacBean’in Dictionary of Ancient Geography’sine bakıyoruz, Alimela, Likya’da bir...
View ArticleRohingya soykırımı
Spiegel’in 28 Nisan sayısında, Myanmar’da geçen sene 700.000 Rohingyalı Müslümanı sürdükleri topraklarda basın turu. Adeta 1920’lerin Türkiyesi. Ya da o yıllardan bugüne herhangi bir günün. Silinmiş...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: İkon kırıcılar, İsaurya
İkon kırıcıların en ünlüsü “İsauryalı” lakabıyla anılan Rum kayseri 3. Leon’dur. 717 yılında İstanbul’da tahta geçtiğinde Anadolu’nun tamamına yakını otuz yıldan beri Arap/İslam istilası altındaydı....
View ArticleSamos tarihinden sayfalar: Yayades isyanı
Özerk beylik olduğu dönemde Samos kalkınır; 1913’te Yunanistan’a bağlandıktan sonra ekonomik kriz baş gösterir. Sofulis liderliğindeki Venizelistlerin egemenliği, özellikle adanın dağlık Batı tarafında...
View ArticleFetih ve aşağılama politikasının doğal sonucu
12 Mart rejiminin İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Faik Türün vardı, hatırlar mısınız? Latin Amerika romanlarından çıkma karanlık yüzlü bir general. Kontrgerilla dairesinin başı olduğu, Ziverbey...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Luvice
Luviler hakkında direkt kendi ağızlarından bilgimiz az. Bildiklerimiz daha çok Kültepe’de Asurca (MÖ 1900) ve Boğazköy’de Hititçe (MÖ 1600-1200) yazılanlardan geliyor. Anadolu’nun batısıyla güneyinde...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Falanlı, Filanlı
Yer adının arkasında +lı/+lu görürsek kesin Türkçe olduğuna hükmediyoruz: Abalı, Akçalı, Hocalu, Kamışlu, Şeyhanlı, Eskiziraatlı, Eşekli, Asakirlü, Kürtkozlu.... Gövdenin anlamını çözemesek de...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Buçukuncu millet
Geçen gün Finike’nin Zengerler mahallesinden söz ettik. Varyasyonlarını da sayalım. Osmanlıca resmi işlemlerde hep kullanılan +ân çoğul ekiyle Zengerân ve kestirme şekli Zengân (Karaman Başharman...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Neo-Osmanlıca
Sonu +iye ile biten 934 eski yer adından 75 kadarı Hatay, Urfa, Antep, Adana ve Maraş’ta Arapça isimler. Dersim ve civarında kaydetmeyi başardığım on beş kadar Zazaca yer adı, yine +iye’li. Diğer otuz...
View ArticleMit başka tarih başka
1. Bir kere daha, tekrar, yeniden ve eksilmeyen bir dehşetle müşahede ediyoruz ki insanların kahir ekseriyeti mit ile tarihsel hakikat arasındaki ayrımı kavramaktan acizdir. Geçmişe ilişkin öykülere,...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Acayip adlara devam
+nis ve +nıs ekli yer adlarıHaritada eski adı +nıs veya +nis ile sonuçlanan toplam 182 adet yerin tümünü görüyorsunuz. Hiç biri – bir ihtimal Nizip’teki Munis hariç – Türkçe değil, çünkü Türkçede...
View ArticleKime oy verelim
Arkadaşlarla tartıştıktan, görüşleri tarttıktan ve İnce'yi ekranda izledikten sonra vardığım yer:İlk turda doğal olarak Demirtaş. İkincide RTE'nin karşısına kim çıkarsa o. (RTE'nin ilk turda elenmesi...
View ArticleFilmin sonu göründü mü?
25 Aralık 2013’te Tayyip Erdoğan’ın saltanatı sona ermişti. Demokrasiyi bir yana bırak, hiçbir rejimde o çapta darbe yiyen bir lider ayakta kalamaz. Oğluyla paraları sıfırlama konuşmasını dikkatle...
View ArticleAnadolu'da gezintiler: Kalıpköy, Adıyalan
YunusemreMesela Karadeniz dağlarında Yunusemregibi buram buram ideoloji ve sahtelik kokan bir yer adı gördük. “Mutlaka eski adı kötüydü, unutmak istediler” diye hükmedeceğiz. Belli ki kaymakam beyi ya...
View Article